Tình hình nhiễm HIV có xu hướng tăng

Những tháng đầu năm 2018, số người nhiễm HIV mới đang có chiều hướng tăng và đường lây chủ yếu qua đường tình dục. Vấn đề này đặt ra thách thức đối với ngành chức năng trong triển khai các giải pháp phòng chống lây nhiễm trong cộng đồng.

Công tác tuyên truyền về căn bệnh HIV/AIDS được quan tâm thực hiện.

Theo nhận định của Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS, tình hình nhiễm HIV mới những tháng đầu năm có chiều hướng tăng hơn cùng kỳ, cả tỉnh đã ghi nhận 77 cas bệnh, tăng 26 cas. Ông Võ Chí Đại, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh, cho biết: “Các cas bệnh mới mắc tập trung ở huyện Phụng Hiệp, thành phố Vị Thanh và huyện Vị Thủy. Tất cả 8 huyện, thị, thành đều có người nhiễm HIV mới. Đối tượng nhiễm HIV chủ yếu ở nhóm nghiện chích ma túy, phụ nữ bán dâm. Điều đáng quan tâm là đối tượng này tập trung vào nhóm tuổi từ 15-49 tuổi và ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Nam giới chiếm gần 56%, nữ giới chiếm hơn 44%. Qua phân tích trên tổng số người nhiễm HIV được phát hiện về hình thái nguy cơ lây nhiễm HIV cho thấy có đến trên 80% lây nhiễm qua đường tình dục, qua đường máu là 7,69%, truyền từ mẹ sang con chiếm trên 3%, còn lại là không rõ đường lây”. Tính từ cas nhiễm HIV đầu tiên vào năm 1993, đến nay trên địa bàn tỉnh đã có tổng số trên 1.549 người nhiễm căn bệnh này, đã có 563 người tử vong. Bệnh HIV vẫn tiềm ẩn các yếu tố nguy cơ làm lan tràn trong cộng đồng nếu không có những biện pháp phòng tránh.

Thời gian qua, công tác phòng, chống HIV/AIDS đã được quan tâm và duy trì thường xuyên trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt là công tác truyền thông, giám sát, can thiệp giảm tác hại, điều trị, dự phòng lây nhiễm HIV trong cộng đồng. Bà Nguyễn Thùy Linh, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Châu Thành, cho biết: “Công tác truyền thông thay đổi hành vi và tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện tại cộng đồng được duy trì thực hiện thường xuyên ở các trạm y tế xã, thị trấn và tại Trung tâm Y tế huyện. Công tác chăm sóc, quản lý bệnh nhân nhiễm HIV luôn được quan tâm thực hiện tốt. Bệnh nhân HIV ở địa bàn huyện đa số điều trị tại Trung tâm Y tế thị xã Ngã Bảy. Thực hiện phát bơm kim tiêm và bao cao su để phòng bệnh trong nhóm nghiện chích ma túy và phụ nữ bán dâm”. Nhờ làm tốt các giải pháp phòng lây bệnh ở cộng đồng, những tháng đầu năm nay huyện chỉ ghi nhận 2 trường hợp nhiễm HIV mới, thấp nhất cả tỉnh. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện theo bà Linh vẫn còn nhiều khó khăn. Việc triển khai điểm cắt cơn, giải độc tại cộng đồng ở các trạm y tế, theo quy định đòi hỏi phải có đủ phòng ốc, bác sĩ, điều dưỡng, bảo vệ,… chưa đáp ứng được. Cán bộ thì chưa được tập huấn cắt cơn, giải độc tại cộng đồng còn nhiều lúng túng.

Tại thành phố Vị Thanh, công tác phòng, chống HIV/AIDS cũng còn nhiều điểm khó. Theo nhận định của các cán bộ phụ trách công tác phòng, chống HIV/AIDS ở đây trên địa bàn thành phố hiện có 2 trường hợp nghi ngờ nhiễm HIV nhưng chưa xét nghiệm xác định được, người dân chưa hợp tác xét nghiệm xác định bệnh. Những trường hợp không tìm được người đã gây nhiều khó khăn trong công tác quản lý. Ngoài ra, còn có 2 trường hợp không hợp tác điều trị cần có giải pháp để giải quyết khó khăn này.

Trong các đối tượng nhiễm HIV, đối tượng tiêm chích ma túy là nhóm mắc bệnh chủ yếu kế đến là phụ nữ bán dâm. Vì vậy, tập trung phối hợp phòng lây bệnh ở nhóm đối tượng này là rất cần thiết. Thời gian qua, công tác phối hợp được thông qua việc nắm và làm test xác định người nghiện ma túy ở cộng đồng và việc điều trị thay thế các dạng thuốc phiện bằng methadone. Việc phát bơm kim tiêm và bao cao su được thực hiện với chương trình cung cấp bơm kim tiêm, bao cao su trong dự án phòng lây nhiễm HIV trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018-2020 đã phân bổ 15.000 bơm kim tiêm và 10.000 bao cao su cho các huyện, thị, thành.

Để thực hiện tốt công tác phòng, chống HIV/AIDS trong những tháng cuối năm và những năm tiếp theo, ngành y tế tỉnh sẽ tăng cường các hoạt động tuyên truyền, vận động xét nghiệm HIV tự nguyện, quản lý, chăm sóc và điều trị tốt cho bệnh nhân. Bên cạnh sẽ nhân rộng mô hình điều trị thay thế các dạng thuốc phiện bằng methadone để phòng lây bệnh trong nhóm đối tượng nghiện chích ma túy. Ông Võ Chí Đại cho biết thêm: “Dự kiến trong năm nay sẽ đưa vào hoạt động điều trị thay thế các dạng thuốc phiện bằng methadone tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh.

Dự kiến năm 2019, sẽ triển khai điểm điều trị thay thế tương tự ở huyện Châu Thành A để tạo điều kiện cho các đối tượng nghiện ma túy tiếp cận việc cai nghiện thay thế bằng methadone. Bà Trương Ngọc Điệp, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Châu Thành A, chia sẻ: “Tại Trung tâm Y tế huyện đã chuẩn bị cơ sở và nhân lực đã cử đi đào tạo. Dự kiến sẽ tham quan ở cơ sở điều trị thay thế các dạng thuốc phiện bằng methadone ở Trung tâm Y tế thị xã Ngã Bảy để học hỏi kinh nghiệm triển khai. Tuy nhiên, trung tâm cần có trang thiết bị mới có điều kiện triển khai thực hiện”.

Dù công tác phòng, chống HIV/AIDS đã được quan tâm thực hiện thời gian qua, nhưng trước thực trạng số cas HIV mới gia tăng trong năm nay cần đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động truyền thông, dự phòng, nhất là đối với nhóm đối tượng có nguy cơ cao là người nghiện ma túy và phụ nữ bán dâm.

Bài, ảnh: HỒNG DIỄM