Vị Thanh: Hình thành và phát triển

Kế hoạch xây dựng Khu trù mật Vị Thanh - Hỏa Lựu phá sản

15/07/2022 | 04:28 GMT+7

Mỹ - ngụy dùng nhiều phương cách để cưỡng ép người dân phải vào khu trù mật, nhưng người dân Vị Thanh - Hỏa Lựu luôn một lòng hướng về Đảng, ủng hộ cách mạng.

Khu vực Hồ Sen ngày nay, xưa là vùng trung tâm của Khu trù mật Vị Thanh - Hỏa Lựu.

Có những gia đình đào hầm bí mật hoặc làm vách 2 ngăn để che giấu, nuôi chứa cán bộ. Khi địch không cho về ruộng vườn cũ sản xuất, Nhân dân đã đấu tranh quyết liệt buộc chúng phải nhượng bộ và giải quyết. Lúa thu hoạch được, Nhân dân cất giấu tại vườn, chỉ đưa về khu trù mật đủ ăn.

Mũi đấu tranh binh vận cũng được đẩy mạnh. Đồng chí Bí thư Huyện ủy Long Mỹ trực tiếp chỉ đạo Nhân dân trong khu trù mật làm công tác binh vận. Nhiều binh sĩ tỏ thái độ cảm thông với đồng bào, thông báo cho Nhân dân âm mưu, thủ đoạn của địch; nới lỏng sự kìm kẹp đồng bào. Ta tranh thủ lôi kéo binh sĩ địch, xây dựng cơ sở nội tuyến trong lực lượng Thanh niên cộng hòa, Thanh niên chiến đấu như: Châu Kên, Hai Bé, Ba Phương, Năm Tông canh gác bảo vệ cán bộ ta, anh Trực là Trung đội trưởng Thanh niên cộng hòa tiếp tế lương thực cho cách mạng…

Giữa lúc tình hình căng thẳng, vào cuối năm 1959, Chi bộ Đảng xã Vị Thanh đã tiếp nhận Nghị quyết 15 của Trung ương, Nghị quyết đã chỉ rõ: Con đường phát triển cơ bản của cách mạng Việt Nam ở miền Nam là con đường bạo lực. Nghị quyết được triển khai đến chi bộ và các tổ chức quần chúng, đáp ứng được lòng mong đợi của chi bộ Đảng và Nhân dân Vị thanh về con đường đấu tranh cách mạng trong thời kỳ gay go này, soi sáng và tiếp thêm sức mạnh cho phong trào đấu tranh của Nhân dân phát triển.

Đêm 25-2-1960, Huyện ủy Long Mỹ chủ trương bố trí lực lượng vũ trang bí mật phối hợp với Nhân dân mở trận tập kích địch tại Hồ Sen, ngay trung tâm khu trù mật. Lấy cớ địch không đảm bảo an ninh, đồng bào đấu tranh và kiên quyết trở về ruộng vườn cũ làm ăn sinh sống, bất chấp địch ngăn cản.

Tháng 2-1960, trước sự hoạt động ráo riết của ta, địch hốt hoảng bắn pháo cối vào khu dân cư ở Tràm Cửa làm chết và bị thương 24 người. Ta phát động quần chúng đấu tranh mạnh với địch, đòi địch chữa trị cho những người bị thương, bồi thường nhân mạng và trừng trị những tên ác ôn bắn giết Nhân dân. Bọn Hội đồng xã Vị Thanh xuống xin lỗi bà con và hứa sẽ bồi thường thiệt hại do bọn chúng gây ra. Song 192 gia đình đấu tranh ở đây đã tẩy chay và vịn vào sự kiện này trở về quê cũ làm ăn sinh sống…

Đầu năm 1960, ta diệt tên Lê và tên Vồ, đại đội trưởng và đại đội phó Thanh niên Cộng hòa tại kinh Ông Hai. Đầu tháng 3-1960, ta diệt tên Yêm, mật vụ tỉnh Chương Thiện tại Hỏa Lựu. Trong thời gian này, phong trào đấu tranh của quần chúng nhân dân khắp nơi phát triển mạnh, việc xây dựng Khu trù mật Vị Thanh - Hỏa Lựu của địch có nguy cơ thất bại.

Ngày 12-3-1960, tuy mới xây dựng được 1/3 công trình nhưng địch vẫn tiến hành lễ khánh thành Khu trù mật Vị Thanh - Hỏa Lựu, có cả Ngô Đình Diệm về dự lễ và cắt băng khánh thành. Vào tháng 4-1960, lực lượng vũ trang tỉnh do đồng chí Tám Bành, Năm Phục chỉ huy kết hợp cùng lực lượng vũ trang huyện đánh chiếc xáng thổi diệt gần 1 trung đội địch, phá hủy nặng chiếc xáng tại Rạch Gốc, làm cho địch hoang mang. Lúc này, Huyện ủy Giồng Riềng ra chủ trương biểu dương vũ trang nên chỉ trong đêm 20-4-1960, trên một tuyến dài dọc kinh xáng Xà No từ ấp Vị Hưng đến Tám Ngàn, cán bộ và một số cốt cán của ta hóa trang thành lực lượng vũ trang kết hợp với một tổ vũ trang của tiểu đoàn Ngô Văn Sở hỗ trợ đã phát loa kêu gọi Nhân dân nổi dậy, giải tán bọn tề ấp, lực lượng Thanh niên cộng hòa.

Trên tuyến Vị An A, Vị An B, đến Tám Ngàn, cơ sở ta phát loa tuyên truyền kêu gọi Nhân dân đi trước, phía sau ta dùng ống trúm bỏ khí đá vào đốt gây tiếng nổ thị uy.

Để thống nhất trong việc lãnh đạo, chỉ đạo phá Khu trù mật Vị Thanh - Hỏa Lựu, xã Vị Thanh thuộc huyện Giồng Riềng được giao về cho huyện Long Mỹ vào tháng 7-1960. Trong thời gian này, thắng lợi của các cuộc phối hợp vũ trang diệt ác và nổi dậy của quần chúng đã lan truyền khắp nơi trong huyện Long Mỹ và làm dấy lên phong trào diệt ác phá kềm vô cùng mạnh mẽ. Bọn tề xã, ấp xung quanh Khu trù mật Vị Thanh - Hỏa Lựu hầu như bị tê liệt. Từ bọn dân vệ đến Thanh niên cộng hòa, bảo an đều hoang mang dao động. Ở Vị Thanh đã có một số tên mang nộp vũ khí cho ta và gặp quần chúng nhân dân xin áo quần, nhờ chỉ đường cho chúng trốn chạy.

Tháng 9-1960, 2 cơ sở nội tuyến của ta là anh Tư Chi và một cơ sở khác trong đồn Bảy Ngàn đã khởi nghĩa diệt 2 tên ác ôn, thu 2 súng mang về cho cách mạng, góp phần trang bị vũ khí cho đội du kích xã Vị Thanh.

Sau khi đồng chí Tám Tùng thay mặt Tỉnh ủy Cần Thơ xuống truyền lệnh Đồng khởi thì đến 0 giờ đêm 13 rạng ngày 14-9-1960 toàn huyện Long Mỹ đã mở đợt tấn công vào lực lượng địch. Nhân dân trong Khu trù mật Vị Thanh - Hỏa Lựu đã nhất tề nổi dậy kết hợp cùng với lực lượng ta từ bên ngoài đánh vào làm cho địch bị tê liệt. Quần chúng nhân dân trong khu trù mật đi lùng sục khắp nơi, bắt những tên tay sai ác ôn giao cho cách mạng, đốt cờ 3 que, xé ảnh Diệm, lột bảng hiệu, phá rào, phá cổng, kiên quyết trở về quê cũ.

Chỉ trong vòng 25 ngày (từ ngày 14-9 đến ngày 8-10-1960) với 2 cao điểm, 3 mũi giáp công, với ý chí tiến công liên tục và mạnh mẽ; cùng 12 điểm tập trung trong huyện Long Mỹ, Nhân dân xã Vị Thanh đã nổi dậy giải phóng hoàn toàn 3 ấp Cái Sình, Nàng Chăn, Tràm Cửa và đã phá banh Khu trù mật Vị Thanh - Hỏa Lựu, giải phóng 10.000 gia đình. Âm mưu dồn dân nhằm tách dân ra khỏi cách mạng của địch bị thất bại.

VỊ THANH

Viết bình luận mới
Tin cùng chuyên mục
Các tin khác
Xem thêm >>