Ăn mặn coi chừng tổn thọ…

Theo số liệu nghiên cứu, người dân Việt Nam đang ăn thừa muối, xấp xỉ gấp đôi so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới. Việc ăn thừa muối mỗi ngày tưởng chừng là chuyện rất nhỏ nhưng theo tiến sĩ Trần Phúc Hậu (ảnh), Viện Pastuer Thành phố Hồ Chí Minh, ăn thừa muối là yếu tố nguy cơ mắc nhiều bệnh tật không lây nhiễm, nhất là bệnh tăng huyết áp, đột quỵ,... Trong đợt công tác tại Hậu Giang mới đây, tiến sĩ Hậu dành cho phóng viên Báo Hậu Giang cuộc trao đổi liên quan vấn đề trên.

Cụ thể thực trạng ăn thừa muối của người dân hiện nay được cảnh báo như thế nào, thưa tiến sĩ ?

- Natri là một trong hai nguyên tố chính tạo thành muối, chiếm khoảng 40% trọng lượng của muối. Ăn nhiều muối dẫn đến thừa Natri là yếu tố nguy cơ chính đối với sức khỏe. Natri còn có nhiều trong các loại gia vị khác như nước mắm, nước tương, bột canh, mì chính, soda baking chứ không riêng có trong muối. “Muối” ở đây được hiểu là chỉ tất cả các loại gia vị, thực phẩm chứa nhiều Natri chứ không phải riêng với muối ăn.

Lồng ghép truyền thông, tư vấn giảm ăn muối trong hoạt động quản lý bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng.

Thực tế, trong cơ thể người, Natri giúp duy trì cân bằng dịch thể, dẫn truyền tín hiệu thần kinh - cơ, điều hòa huyết áp, hỗ trợ hấp thụ các chất dinh dưỡng,... Muối giúp điều vị trong chế biến thực phẩm, bảo quản thực phẩm. Tuy cần thiết nhưng nếu ăn thừa muối lại gây ra nhiều tác hại đến sức khỏe. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tăng huyết áp, nguy cơ cao gây đột quỵ... Trong khi theo số liệu thống kê, có 10 người tử vong thì đã có 3 người tử vong do bệnh tim mạch.

Tổ chức Y tế thế giới khuyến nghị người trưởng thành chỉ nên tiêu thụ muối dưới 5 gram mỗi ngày (tương đương 1 muỗng cà phê muối), nhưng theo các số liệu nghiên cứu người Việt Nam tiêu thụ mức muối trung bình là 9,4 gram/người/ngày, trong đó nam là 10,5 gram, nữ là 8,3 gram, gần gấp đôi so với khuyến cáo. Trẻ em nên ăn lượng muối ít hơn. Theo nghiên cứu 70% lượng muối cho vào cơ thể từ việc nấu ăn tại nhà nên tăng cường nhận thức của người dân về thực hành giảm muối là rất quan trọng.

Nếu giảm ăn muối mỗi ngày có thể xảy ra tình trạng thiếu muối không, thưa tiến sĩ ?

- Người bình thường ăn giảm muối không làm cho cơ thể thiếu muối. Chỉ cần ăn thực phẩm tự nhiên hàng ngày là cũng đã cung cấp đầy đủ lượng Natri cho cơ thể vì thực phẩm tự nhiên có muối. Cơ thể chỉ thiếu muối khi người bị tiêu chảy nặng kéo dài, người lao động nặng nhọc trong điều kiện nắng nóng kéo dài nhiều giờ. Vận động viên luyện tập trong cường độ rất cao trong thời gian dài...

Bởi vậy, mỗi người dân nên cho bớt muối và gia vị chứa nhiều muối trong khi sơ chế, tẩm ướp và nấu ăn hàng ngày. Hãy giảm từ từ cho đến khi giảm được một nửa. Hãy sử dụng các gia vị khác như tiêu, ớt, tỏi,... để ăn ngon hơn mà không cần dùng nhiều muối. Hãy hạn chế chấm thức ăn và bỏ thói quen chấm ngập vào nước chấm, hãy pha loãng nước mắm để chấm khi ăn. Không ăn trái cây chấm muối, không nên rưới nước mắm, nước cá kho, thịt kho vào cơm. Không nên uống hết nước khi ăn phở, bún, miến,... vì trong những tô nước này có chứa nhiều muối. Hạn chế ăn các thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều muối. Hãy xem hàm lượng muối trên nhãn thực phẩm khi mua. Giảm ăn muối giúp đưa huyết áp về mức bình thường, từ đó giảm nguy cơ xảy ra biến cố tim mạch.

Giải pháp nào cần được triển khai để đẩy mạnh thực hành giảm ăn muối trong cộng đồng, thưa ông ?

- Cần tăng cường xây dựng các hoạt động hỗ trợ giảm ăn muối, như giảm ăn muối trong trường học qua giảm muối trong chế biến bữa ăn bán trú, truyền thông giáo dục học sinh, quản lý căng tin. Tại cộng đồng thực hiện tập huấn, hội thảo, quản lý tư vấn người bệnh tăng huyết áp giảm ăn muối. Giảm ăn muối tại nhà hàng, quán ăn nhưng tại các cơ sở kinh doanh này rất khó khăn để thực hiện.

Ăn thừa muối là một nguyên nhân quan trọng gây tăng huyết áp, tai  biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, bệnh tim mạch và các bệnh không lây nhiễm khác. Hãy giảm một nửa lượng muối ăn vào cơ thể hàng ngày để phòng tránh các bệnh này, bảo vệ sức khỏe cả gia đình.

Xin cảm ơn ông !

HỒNG DIỄM thực hiện