Tham gia lực lượng Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc: Nâng cao vị thế và thể hiện trách nhiệm của Việt Nam

Dự kiến trong thời gian sắp tới, Bệnh viện Dã chiến cấp 2 số 1 (BVDC2.1) của Việt Nam chính thức được triển khai tới Phái bộ Gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc (GGHB LHQ) tại Nam Sudan. Đây là sự kiện đánh dấu bước phát triển mới của Việt Nam trong quá trình tham gia hoạt động GGHB LHQ gần 5 năm qua, khẳng định sự tham gia tích cực và có trách nhiệm của Việt Nam vào sứ mệnh chung kiến tạo hòa bình của cộng đồng quốc tế.

Qua đó góp phần tạo được ấn tượng tốt đẹp đối với bạn bè thế giới về hình ảnh đất nước và Quân đội nhân dân Việt Nam…

Với 27 lượt sĩ quan được cử sang Phái bộ GGHB LHQ tại Cộng hòa Trung Phi và Nam Sudan kể từ tháng 5-2014 đến nay, Việt Nam đã chủ động tham gia và đóng góp hiệu quả vào các hoạt động GGHB LHQ. Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam được cử tới các phái bộ đảm nhận những vị trí thiết yếu như: Quan sát viên quân sự, sĩ quan liên lạc, sĩ quan tham mưu, sĩ quan hậu cần và các nhiệm vụ khác theo yêu cầu của Liên hợp quốc (LHQ). Các sĩ quan Việt Nam hoàn thành tốt nhiệm vụ được LHQ trao tặng Huân chương GGHB, được lãnh đạo phái bộ cũng như sĩ quan chỉ huy các nước đánh giá cao cả về trình độ chuyên môn, khả năng tổ chức làm việc độc lập và phối hợp nhóm, ý thức kỷ luật tốt và quan hệ tốt với nhân dân bản địa.

Năm 2015, trong chuyến thăm Việt Nam, Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon khẳng định rằng: “Đối với kết quả mà sĩ quan Việt Nam đã làm trong lĩnh vực hoạt động GGHB LHQ, tôi chỉ có một từ để nói, đó là “Tuyệt vời!”.

Không chỉ tham gia ở hình thức cá nhân, Việt Nam cũng quyết định triển khai dưới hình thức đơn vị là BVDC2.1 tham gia hoạt động GGHB LHQ. Cho đến nay, mọi công tác cho nhiệm vụ này đã hoàn tất và sẵn sàng để cơ động lực lượng gồm 69 người cùng các trang thiết bị cần thiết sang phái bộ ở Nam Sudan.

Việt Nam cũng tiếp tục tích cực chuẩn bị để đưa phân đội công binh với quân số gấp gần 4 lần Bệnh viện Dã chiến cấp 2 cùng một số phân đội khác tham gia hoạt động GGHB LHQ vào năm 2019 và những năm tiếp theo. Dự kiến trong thời gian tới, Việt Nam sẽ nghiên cứu tham gia hoạt động GGHB LHQ ở địa bàn mới là Mali.

Đặc biệt, mới đây, Việt Nam được LHQ lựa chọn trở thành địa điểm huấn luyện GGHB của cơ quan này cùng với một số quốc gia khác trong khu vực ASEAN. Sự lựa chọn này được đưa ra sau nhiều cuộc khảo sát của LHQ tại các nước thành viên ASEAN với những đòi hỏi về tiêu chuẩn rất cao. Theo đó, mọi hoạt động huấn luyện cho các lực lượng GGHB LHQ tại Việt Nam sẽ theo tiêu chuẩn quốc tế, qua đó khẳng định trình độ và năng lực chuyên môn, nghiệp vụ về GGHB LHQ của Việt Nam.

Việc Việt Nam được lựa chọn trở thành địa điểm huấn luyện các lực lượng GGHB LHQ tại Đông Nam Á chính là sự ghi nhận và đánh giá cao của LHQ đối với những cam kết và kết quả tham gia hoạt động GGHB LHQ của Việt Nam trong suốt thời gian qua.

Minh chứng cho năng lực của Việt Nam trong tham gia hoạt động GGHB LHQ là lần đầu tiên Cục GGHB Việt Nam, với sự hỗ trợ chuyên môn của Hà Lan, tổ chức thành công khóa tập huấn chuyên gia quân sự Phái bộ LHQ (UNMEOM) kết thúc tháng 8 vừa qua. Đây là khóa tập huấn mang tính huấn luyện thực hành tổng hợp cao với nhiều khoa mục diễn tập ngoài thực địa nhằm trang bị kiến thức, phương pháp, chuyên môn căn bản cũng như những kỹ năng xử lý tình huống cho đội ngũ sĩ quan của Việt Nam sẵn sàng triển khai thực hiện nhiệm vụ tại các phái bộ. UNMEOM là một trong những khóa tập huấn phức tạp và yêu cầu cao nhất trong huấn luyện GGHB LHQ vì cần phải bảo đảm thao trường, bãi tập, các tuyến đường tuần tra liên hoàn, đa dạng trong một phạm vi đủ rộng lớn và sát với môi trường thực địa phái bộ.

Việc Việt Nam tham gia ngày càng tích cực và hiệu quả vào hoạt động GGHB LHQ đã góp phần khẳng định những nỗ lực thực hiện nghĩa vụ quốc tế của Việt Nam ở một lĩnh vực hoạt động quan trọng của LHQ, qua đó khẳng định Việt Nam là một thành viên tích cực, có trách nhiệm của tổ chức đa phương quốc tế lớn nhất thế giới cũng như cộng đồng quốc tế.

Việc cử các lực lượng tham gia hoạt động GGHB LHQ được xác định không chỉ là nhiệm vụ của quân đội mà là đại diện cho Việt Nam thực hiện nghĩa vụ quốc tế. Vì vậy, ngay từ những ngày đầu nghiên cứu quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ, Việt Nam đã nhận thức rõ đây là nhiệm vụ đặc biệt, một trọng trách vinh dự nhưng rất nặng nề, đòi hỏi tinh thần trách nhiệm và sự nỗ lực rất lớn. Ngoài phát huy tinh thần độc lập, tự chủ, chủ động và tích cực, Việt Nam cũng chú trọng thu hút các nguồn lực hỗ trợ từ bên ngoài, nhất là từ các nước đối tác, như: Mỹ, Trung Quốc, Australia, Anh, Ấn Độ…

Đề án “Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ giai đoạn 2014-2020 và những năm tiếp theo” được xây dựng năm 2013 theo chỉ đạo của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng trên tinh thần thực hiện nghị quyết của Đảng, đã được quán triệt sâu sắc. Sự tham gia ngày càng mở rộng của Việt Nam vào hoạt động GGHB LHQ đã góp phần thực hiện một trong những mục tiêu của đề án là bảo đảm “…có đủ lực lượng và khả năng để sẵn sàng triển khai một cách độc lập, kịp thời và hiệu quả, khi Việt Nam quyết định tham gia hoạt động GGHB LHQ trên bất cứ lĩnh vực nào”. Qua đó, góp phần thực hiện chủ trương của Đảng: “Chủ động, tích cực tham gia các cơ chế đa phương về quốc phòng, an ninh, trong đó có việc tham gia các hoạt động hợp tác ở mức cao hơn như hoạt động GGHB LHQ, diễn tập về an ninh phi truyền thống và các hoạt động khác”.

Tuy nhiên, tham gia hoạt động GGHB LHQ là một lĩnh vực còn mới mẻ đối với Việt Nam, vì vậy bên cạnh những thuận lợi cũng còn không ít khó khăn. Do lực lượng tham gia hoạt động này của Việt Nam phải làm việc trong môi trường đa quốc gia, theo khuôn khổ và quy chuẩn của LHQ, địa bàn hoạt động xa đất nước, tiềm ẩn rủi ro, thậm chí có thể bị thương vong nên có nhiều đề xuất cho rằng pháp luật Việt Nam cần có những điều chỉnh, bổ sung những quy định liên quan cho phù hợp với môi trường, lĩnh vực hoạt động mới, nhằm nâng cao hiệu quả hơn nữa trong hoạt động tham gia GGHB LHQ của Việt Nam.

Hiện nay, một trong những nội dung quan trọng của Đề án “Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ giai đoạn 2014-2020 và những năm tiếp theo” là hoàn thiện cơ chế, chính sách, cơ sở pháp lý cho lực lượng quân đội tham gia các hoạt động GGHB LHQ ở bên ngoài lãnh thổ Việt Nam, đang được tích cực thúc đẩy. Các cơ quan chức năng sẽ đẩy nhanh việc hoàn thiện các văn bản trong khuôn khổ pháp lý, cơ chế, chính sách phù hợp đối với lực lượng trực tiếp tham gia hoạt động GGHB LHQ.

Trong điều kiện còn hạn chế, những kết quả tích cực nêu trên cùng sự ghi nhận, đánh giá cao của LHQ đối với sự tham gia của Việt Nam vào hoạt động GGHB là rất đáng khích lệ. Những thành công bước đầu ấy góp phần khẳng định quyết tâm của Việt Nam tham gia vào sứ mệnh này là hoàn toàn đúng đắn. Đây là minh chứng cụ thể và sinh động cho thấy vị thế, uy tín của Việt Nam ngày càng được nâng cao trong giải quyết các vấn đề quốc tế. Điều này còn góp phần khẳng định mức độ hội nhập quốc tế của Việt Nam ngày càng sâu rộng hơn, bao gồm lĩnh vực quốc phòng, an ninh, góp phần quan trọng vào thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Như Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng từng khẳng định: “Tham gia hoạt động GGHB LHQ cũng là hình thức bảo vệ Tổ quốc từ xa trong thời bình, bằng biện pháp hòa bình”.

Theo MỸ HẠNH/qdnd.vn