Syria tính đến chuyện tái thiết đất nước

Kêu gọi Mỹ, Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ rút quân khỏi lãnh thổ Syria vô điều kiện, cho thấy quốc gia Trung Đông này đã khẳng định được độc lập, tự chủ.

EU sẵn sàng cung cấp tài chính để giải giáp các nhóm phiến quân Syria. Ảnh: SPUTNIK

Ngoại trưởng Syria Walid al-Moualem đã nêu vấn đề này tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (LHQ) đồng thời mạnh mẽ lên án các lực lượng Mỹ, Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ hoạt động trên lãnh thổ Syria là “các lực lượng chiếm đóng bất hợp pháp” do không được Chính phủ Syria cho phép và chào đón.

Sở dĩ Damascus mạnh dạn lên tiếng phản đối Mỹ và các lực lượng trong liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu là vì trên cơ bản tình hình tại Syria đang dần ổn định trở lại sau hơn 7 năm diễn ra cuộc chiến khốc liệt. Hiện cuộc chiến chống khủng bố gần như đã kết thúc hoàn toàn với sự đồng lòng của người dân và Chính phủ Syria, cùng với sự hỗ trợ quý báu từ các nước bạn bè, trong đó giữ vai trò chủ chốt là Nga.

Nguyên nhân sâu xa của việc Syria bài xích Mỹ, Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ chính là sự kỳ thị của các nước này với chính quyền Tổng thống Bashar Al-Assad. Mặc dù không công khai nhưng nhiều lần Mỹ muốn lật đổ ông Al-Assad để thay thế một chế độ thân Mỹ.

Đáng quan ngại là Mỹ và liên quân đã 2 lần không kích trực diện nhằm vào quân đội Syria hồi tháng 4-2017 và tháng 4-2018, với kịch bản là đáp trả Damascus vì đã tấn công vũ khí hóa học vào dân thường. Mặt khác, trong 7 năm qua dưới chiêu bài ủng hộ Syria tiêu diệt tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng nhưng không ít lần Mỹ đã giải vây cho lực lượng khủng bố này khi bị Syria tấn công. Do vậy việc Syria kêu gọi các quốc gia trên rút lực lượng đồn trú tại quốc gia này là hoàn toàn chính đáng.

Hiện ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Syria là tái thiết đất nước và hồi hương cho những người tị nạn ở nước ngoài. Damascus cũng đã lên tiếng hoan nghênh và kêu gọi sự hỗ trợ tái thiết từ các quốc gia “không tham gia gây hấn”, đồng thời cho biết việc tái thiết quốc gia Trung Đông này sẽ được ưu tiên trao cho “những người bạn” đã hỗ trợ Syria trong cuộc chiến chống khủng bố.

Trong một động thái liên quan, cùng với Nga, nhiều nước trong Liên minh châu Âu (EU) sẵn sàng cung cấp tài chính giải giáp các nhóm phiến quân tại Syria, để người tị nạn Syria có thể trở về quê hương. Trợ lý Tổng Thư ký LHQ tại Cơ quan Chiến dịch Gìn giữ hòa bình, ông Alexander Zuev cho biết, rất nhiều nước châu Âu quan tâm tới việc hồi hương người tị nạn Syria, tuy nhiên, để chuẩn bị cho một chương trình như vậy sẽ phải mất vài tháng. Thậm chí, chương trình này còn không được ủy quyền của Hội đồng Bảo an LHQ hay được chính quyền Damascus yêu cầu.  Theo ông Zuev, sẽ dễ dàng hơn cho các nước EU khi thực hiện “đầu tư một lần” vào chương trình của LHQ thay vì truy lùng những tên phiến quân trà trộn vào dòng người tị nạn và gây ra những mối đe dọa an ninh tại châu Âu.

Thực chất của việc hỗ trợ Syria tái thiết đất nước sẽ mang lại lợi ích “kép” cho các quốc gia tài trợ. Bởi lẽ, khi thực hiện việc này, các nước sẽ giành được uy tín đối với các quốc gia Trung Đông này. Mặt khác, tái thiết Syria sẽ ngăn chặn được dòng người tị nạn vào các nước châu Âu và giúp những người Syria hồi hương, hạn chế được làn sóng người di cư tị nạn vào châu Âu. Chính điều này là động lực để các nước như Thụy Điển, Đức, Na Uy, Hà Lan và Pháp quan tâm tới Syria.

Từ những diễn biến trên, giới quan sát cho rằng nếu rút quân khỏi Syria, Mỹ, Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đánh mất uy tín. Ngược lại, Nga sẽ tăng thêm uy tín trên trường quốc tế. Điều này đồng nghĩa với việc sự hỗ trợ của Nga mang lại lợi ích thiết thực và được Damascus trân trọng mời gọi. Còn Mỹ và đồng minh thì thất bại hoàn toàn và bị xua đuổi bởi quốc gia Trung Đông này mặc dù họ đã đổ không ít tiền của vào Syria.

HN tổng hợp